Şaheser Bir Selçuklu Minberi

Konya’da Selçuklu eseri, Alaaddin caminin minberi abanoz ağacından, birbirine geçme (kündekari) işçiliği ile meydana getirilmiştir. Anadolu Selçuklu devrinden beri bilinen bu ahşap minberin yan yüzleri, kapı söveleri ve alınlığı; arabesk ve rumi motiflerle, kûfi ve sülüs yazılarla süslüdür. Minber üzerindeki kitabelere göre bu şaheser, 550 H. Yılının Recep ayında (Eylül 1155), Ahlatlı Hacı Mengim Berti adlı bir sanatkar tarafından I. Sultan Mesud ve II. Kılıç Arslan zamanında yapılmıştır.

1. Minberin kapısı üzerindedir: (Kûfî) (Din ve dünyanın sevgilisi, fetih babası, (fetihler sahibi) müminler emîrinin yardımcısı Kılıç Arslan oğlu Mes’ûd)

2. Minber kapısının alnında:  

   – “Bugün mülk kimindir? Tek ve Kahhar olan Allah’ındır.” 4. Sure (Mumin)-16. Ayet  

   – Ayetler Allahü Teala kıyamet koptuktan sonra bütün insanların yok olduğunu bildirdikten sonra: “Bugün mülk kimin içindir?..” diye. Sorusuna cevap verecek canlı olmadığından kendisi kendisine: “Tek ve Kahhar olan Allah içindir.” diyerek cevap veriyor.  

   – Bu ayetin açıklaması eskiden Cuma namazlarını devlet başkanları kıldırdığı için bu ayet: “Ey Padişah! Mülkünle övünme, bir gün gelip hepsi yok olacak, sadece yaptığın amellerin kalacak. Adil ol” manasını taşımaktadır.

3. Minber kapısını çeviren silme üzerinde:  

   – (Sultanlar Ulusu, şahlar şahının yücesi, Arap ve Acem sultanlarının efendisi, milletlerin idarecisi, din ve dünya sevgilisi, İslam ve Müslümanların dayanağı, sultanlar ve melikler övüşü, doğruların yardımcısı, kafir ve müşriklerin katili, mücahitlerin, Allah’ın kullarının ve halifesinin yardımcısı, Allah’ın illerinin koruyucusu, Şam, Efrenc, Ermen, Rum ülkelerinin sultanı fetihler babası Kılıç Arslan oğlu Mes’ud oğul Kılıç Arslan, Allah onun kuvvetini kat kat, meleklerini sonsuz ve sultanlığını devamlı eylesin.)

4. Minber şerefesinin üzerinde:  

   – (Bunu üstad Ahlatlı Hacı Mengim Berti yaptı. 550 senesinin Recep ayında tamamlandı.)  

   – Minber merdiveninin sağ ve sol korkuluklarındaki ikişer satır kûfi yazılar, Kuran-ı Kerim’den seçilmiş Ayet-i Kerime’lerdir. Sol korkuluk üstünde Besmele ile Ayet’ül Kürsi’nin bir kısmı, sağ korkuluk üstünde ise 3. Sure’nin 17, 18, 19. ayetleri yazılıdır.