Ç
ırpınırdı Karadeniz bakıp Türk’ün bayrağına” marşını bilenler bilir… Bu marş Türk milletinin ay yıldızlı al bayrağına yakılmış ve özellikle Türkiye ve Azerbaycan coğrafyasında millî marşlardan sonra en çok seslendirilen en güzel ve en anlamlı marşlardan birisi olmuştur. Bu “vefalı Türk’e” yakılmış bir marştır! Maalesef bu millî şaire biz çok da vefalı olamamışız. Peki bu marşı yazan şair Ahmet Cevat Ahundzade kimdir?
Geriye doğru tarih koridorunda bir yolculuğa çıktığınızda gerçekten de olup bitenlere çok şaşırıyor insan. Ahmet Cevat, Azerbaycan’ın Şemkir ilinde doğar ve babası Molla Muhammed Ahundzade vefat edince annesiyle çok küçük yaşlarda Gence’ye taşınırlar. Eğitimini tamamladıktan sonra Balkan savaşlarına katılmak üzere Türkiye’ye gelir. Hadiselere sınırlar üstü bakan bu yiğit Türk evladı yine vatan mefhumunu sınırlar üstü düşünür. Balkan Savaşı sonrası doğduğu topraklara döner ve eğitim işleriyle uğraşır.
Ve “Dalga” isimli şiir kitabında “Çırpınırdı Karadeniz” şiirini yayımlar:
“Ayrı düştüm dost elinden
Yıllar var ki çarpar sinem
Vefalıdır geldi yine
Selam Türk’ün bayrağına”
Bu güzel şiir, aynı dönemde yaşayan ve önemli bir bestekâr olan Üzeyir Hacıbeyli tarafından bestelenir. Ahmet Cevat siyasi ve içtimai çalışmalarını hızlandırarak geniş coğrafyalara yayar. Özellikle Kafkasya’da Gence, Tovuz, Tiflis, Batum, Erzurum ve Kars yörelerinde savaşlarda yetim kalan kimsesiz ve yetim çocukları toplar, kimilerini zengin ailelere evlatlık verir, kimilerini de Gence’deki yetimhaneye götürüp yerleştirir.
Tam bu sırada Nuri Paşa, Bakü’nün düşmandan kurtarılması için Gence’ye gelir ve karargâhını kurar. Bütün ahali büyük bir coşku ve sevinçle karşılar bu büyük Türk komutanını. Tam o sırada bir ilginç olay gerçekleşir. Osmanlı ordusundaki bir askerle Ahmet Cevat’ın yetimhaneye getirdiği çocuk karşılaşırlar… Bütün ailesi Ermeni ve Ruslar tarafından katledilen bu çocuk uzun zamandır çeşitli cephelerde savaşan ve ailesiyle bağı kopan babasıyla Gence’de karşılaşır!
Ahmet Cevat Ahundzade, Nuri Paşa’nın Bakü’yü düşman işgalinden kurtarmak için geldiği Gence’de karargâh kurması sonrası şu şiiri kaleme alır:
“Ey cengin talihi bize yol ver yol
Sen ey coşan deniz, gel Türk’e ram ol!
Sen ey sağa sola kılıç vuran kol
Kollarına kuvvet gelir bismillah!
Ey düşman alnının yazısı kara
Öldürmez bizleri vurduğun yara
Yolladığım kurşun yadigâr sana
O kirli alnını öper bismillah!”
Ahmet Cevat gerek şiirleriyle gerekse Azerbaycan Cumhuriyeti’nin kurulmasında büyük görevler üstlenmiş çok önemli bir vatanseverdir. Türkiye’de Ahmet Cevat pek bilinmiyor ne yazık ki! “Çırpınırdı Karadeniz” marşının ne şairini ne de bestecisini maalesef tanımıyoruz. Bu idealist, büyük şairimizi Anadolu gençliğine anlatmanın yanı sıra birtakım yer adlarına isminin verilmesi çok anlamlı ve yerinde olacaktır…
Dün Nuri Paşa’nın bu topraklara çaktığı selam öylece göklerde bayraklaşarak asılı duruyor. Türk beklenendir! Türk vefalı, Türk özlenendir! Bugün dedelerimizin yükselttiği bayrağı göklerde tutan Türkiye Cumhuriyeti her alanda yurt dışında “Vefalı Türk” söylemine yaraşır çalışmalarda bulunmaya devam ediyor.
30 Ağustos Zafer Bayramı münasebetiyle bazı söyleşilerde bulunmak üzere gittiğim Azerbaycan’da kıymetli arkadaşım Azerbaycan Milletvekili Ganire Paşayeva ile Gence Başkonsolosluğumuza nezaket ziyaretinde bulunduk. Başkonsolos Vekilimiz Ahmet Bey ve Muavini Ahmet Bey ile Gence’de yapılan etkinlikler üzerine sohbet ettik. Vatanımızın eli kolu ve gözü olan diplomatlarımızın birbirinden güzel ve önemli çalışmalarını dinledikçe duygulandım ve iftihar ettim. Kendilerine her şey için çok teşekkür ediyorum.
