S
eyyid, alîm ve nakşibendi tarikatı büyüklerindendir. Türkistan’ın Taşkent şehrinde doğdu. Yüksek dini ilimleri beldesinde bulunan medreselerde okudu. Hac vazifesini ifa ettikten sonra Hicaz’dan hilafet merkezi olan İstanbul’a geldi.
Devrin padişahı Kanuni Sultan Süleyman Han tarafından burada kendilerine tahsisat verilerek ikamet etmesi temin edildi. 1534 senesinde Nakibüleşraf Mahmud Efendi’nin vefatı üzerine bu makama tayin olundu. Bu vazifeye tayinini müteakip, bazı âlimler ve kadılar arasında Muhterem Taşkendi hazretlerinin hakikaten seyyid olup olmadığı hakkında bazı iddialar ortaya atıldı.
Nakşibendî tarikatı büyüklerinden Şeyh-i Celil Abdullatif Buhari hazretleri Osmanlı ülkesini ziyaret maksadıyla İstanbul’a geldi. Devrin Osmanlı padişahı Kanuni Sultan Süleyman Han, Abdullatif Buhari Hazretleri’ne çok büyük hürmet ve ikramda bulundu.
Abdullatif Buhari Hazretleri padişahın ve vezirlerin hazır bulunduğu bir sohbetinde Nakibüleşraf Muhterem Taşkendi hakkında “ Abdullah Berzeşabadi neslinden Seyyid-i Sahihün Nesebtir. (Hakiki seyyiddir)” Diye hüsnü şahadette bulunmuş ve sözlerinin devamında da “ Çok muhabbet duyduğumuz bir evladımızdır. Bunun için onları ziyaret kasdıyle aylar süren yolculuğu göze aldık.” Buyurunca Sultanın ve Vezirlerin gözünde Muhterem Efendi’nin kadri, kıymeti çok artmıştır.
Kanuni Sultan Süleyman Han’ın saltanatının son zamanlarında tekrar hacca gitmiş, yolculuk esnasında Kütahya’ya uğramış. Burada Kütahya sancak beyi olan Şehzade Selim Han’a sultanlığın biiznillah kendisine nasip olacağını müjdelemiştir.
Kanuni Sultan Süleyman Han Zigetvar Seferi’ndeyken vefat etmiş, büyük bir sır olarak bu haber ordudan gizlenmiş ve bir fitne çıkmasına fırsat vermeden Şehzade Selim tahta çıkmıştır.
Rivayete göre Muhterem Taşkendi Hazretleri Kanuni’nin cenaze namazını kıldırmıştır.
Sultan II. Selim Han’ın saltanat yıllarında Seyyid Muhterem Efendi Hazretleri’ne olan hürmeti ve itibarı artarak devam etmiştir. Hicri tarih itibariyle 39 yıl Nakibüleşraflık hizmetini doldurmuşken 4 Temmuz 1572 tarihinde vefat ederek Ayasofya Camii yakınında, Yerebatan Sarnıcı yanında bulunan evinin civarına defnolunmuştur.Türbesi ziyaret edilmektedir. Kendisinden sonra Nakibüleşraf vazifesi Bağdad-ı Zâde Hasan Çelebi Hazretleri’ne verilmiştir.
* Nakibüleşraf: Peygamberimizin Ehil-i Beyt’ine mensup kimselerin işleri için vazifelendirilmiş teşkilatın reisi
