rtuğrul bey, Harezm emirlerin den Süleyman Şah’ın oğludur. Cengiz’in İslâm memleketlerine saldırışı sırasında, babası kabilesini alıp, önce İran’a, oradan da Van gölü kenarındaki Ahlat’a gelmişti.
Süleyman Şah memleketinde küçük bir hükümdar iken, Moğollar’ın şerrinden mülkünü ve saltanatını terk ederek birkaç yüz kişilik yakınlarını alıp, konargöçer aşiret reisi durumuna gelmişti. Ahlat bölgesindekilerle geçinemediğinden, kendi kabilesine daha uygun bir yer bulma ümidiyle güneybatıya doğru ilerlemişti.
Bu yolculuk esnasında Rakka civarında Ca’ber kalesi yakınında Fırat nehrinden geçerken, suya düşerek boğulmuştur.
Süleyman Şah’ın oğullarından ikisi vatanlarına tekrar dönmek için Bağdat’a doğru gittiler.
Diğer iki oğlu olan Ertuğrul ile Dündar kendilerine tabi olanlarla birlikte Erzurum Pasin ovasında Sürmeli çukuru denen yerde oturmak istemişse de, buralara Tatar askerinin yaklaşmakta olduğunu öğrenince, Selçuklular’ın ülkesinde barınmak isteğiyle hareket etmişlerdi.
Sivas yakınlarında konakladıkları bir zamanda, orada Moğol ile Selçuklu askerlerinin savaşına şahit oldular. Selçukluların yenilmekte olduğunu görünce, yiğitlik ve mertlik esaslarına göre, onlara yardıma koştular ve galip gelmelerine sebep oldular. Bunun üzerine Selçuklu devletinin hükümdarı bulunan Sultan Alâüddin, Ertuğrul Gazi’ye iltifat ederek hilât göndermiş ve Ankara yakınındaki Karadağlar mıntıkasında oturmak için toprak vermişti (1230). Ertuğrul Bey bir müddet burada kaldıktan sonra, oğlu Savcı Beyi Konya’ya gönderince, Bursa ile Kütahya arasındaki Domaniç dağları yaylak, Söğüt ile Karacaşehir kışlak olmak üzere kendilerine verilmişti.
Ertuğrul Gazi aşireti ile beraber gelip, Söğüt ve Domaniç’e yerleşti. O civarlarda oturan Afşar (yahut Alişar) ve Çavdar aşiretlerinin etrafa verdikleri zararlara mani olarak, Hıristiyan tekfurlarla da iyi geçinmeye başladı.
Gün geçtikçe Ertuğrul Gazi’nin kuvvetlenmesi üzerine Karacahisar tekfuru bazı teşebbüslerde bulunması üzerine bizzat Ertuğrul Gazi Konya’ya gitmişti. Sultan Alâüddin’i bu hisarın fethi için teşvik etmiş ve beraberce gelerek Karacahisar kuşatmışlardı. Moğollar’ın Konya Ereğlisi’ni kuşatması üzerine, Sultan Alâüddin geri dönünce Ertuğrul Gazi kuşatmaya bizzat devam etmişti. Bir müddet sonra kaleyi feth eden Ertuğrul Gazi, tekfuru ve diğer esirleri kardeşi Dündar Gazi ile birlikte Konya’ya Sultan’a göndermişti.
