ursa Ulucami’nin minberi, Galileo’nin “Dünya dönüyor” dediği için engizisyon
mahkemesince idam mahkûm edildiği tarihten tam 230 yıl önce yapıldı. Minberdeki
güneş sisteminin planını, Osmanlı’nın ilk şeyhülislamı büyük İslam âlimi Molla
Fenari Hazretlerinin tasvir edip ustaya verdiği tahmin ediliyor. Bursa’da kendi
adını taşıyan semtte medfun bulunan Molla Fenari hazretlerinin el yazması bir
astronomi kitabının İngiltere’de olduğu biliniyor.
1980 yılında Ulucami’nin minberindeki güneş sistemini ilk
fark eden emekli öğretmen Feyzi Ülgü,
“20 yıl önce Ulucami’nin içini dolaşırken minber
dikkatimi çekti. Minberi incelemeye başladım. Cuma namazını kıldım, yine
gözlemeye başladım. İkindi, akşam ve yatsı namazından sonra da incelemeye devam
ettim. Biri yanıma geldi, ‘Camiyi
kapatacağız’ dedi.
Sanat tarihi öğretmenim bana çok önemli bir tavsiyesi
vardı; ‘Geniş yüzeye yapılan ahşap
süslemelerde simetri yoksa o yapıda mutlaka mesaj vardır‘ derdi. Ben
minberin üzerinde inceleme yaparken gördüm ki simetri yok, hemen o öğretmenimin
sözü aklıma geldi ve burada ne mesaj var diye araştırmaya başladım. Minberin
doğu cephesine baktım. On tane küresel kabartma motifi var, bunlardan bir
tanesinin çevresinde boyutları farklı dokuz tane küresel kabartma var. Ben eski
bir fen öğretmeniyim, hemen aklıma güneş ve dokuz gezegen geldi. Daha sonra
Ulucami’ye çok sık gelerek bunları dikkatlice inceledim. Bunları astronomi
bilgileriyle karşılaştırdığımda bire bir büyüklük, uzaklık ve yakınlık
ölçülerine uygun olarak yerleştirilmiş olduğunu belirledim. Güneş ve dokuz
gezegen olduğunu gördüm” dedi.
Batı Plüton’u 6 Asır Sonra Keşf Etti
Sonra araştırmasını derinleştirerek, minberin batı
cephesinde “Devaklı Abdülazizoğlu
Mehmet’in işidir” yazdığını gördüğünü anlatan Ülgü, “Bu minberin ustası Devaklı Abdülazizoğlu
Mehmet’miş. Bu minber 1399 yılında yapılmış. Minberin doğu cephesine
baktığınızda, gezegenler Dünya, Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs,
Neptün ve Plüton görülüyor. Güneş sisteminin 8 gezegeni aynı açıyla aynı
düzlemde dolanırlar, Plüton ise farklı açıyla farklı düzlemde dolanır. Minberde
Plüton ayrı düzleme yerleştirilmiş. Bugün bile bilim dünyası dış merkezli
gezegen tabirini kullanır. Minber günümüzden 600 yıl önce yapılmış.
Karşılaştırma yaparsak Plüton gezegeni batı dünyası tarafından 1929 yılında
tespit edilmiştir. Bu karşılaştırma o tarihlerde Türk dünyasının bilime çok
önem verdiğini gösteriyor” diye konuştu.
Bu minberin benzerinin dünyanın hiçbir yerinde olmadığına
dikkat çeken Feyzi Ülgü,
“Bu eser dünyanın 7 harikası arasında yer alması
gereken ve gözümüz gibi korumamız gereken bir eser. Minbere çok dikkatlice
baktığımızda, küresel kabartma motiflerinin yanı sıra, ince hatemi işçilik
yapılarak detayları hakkında da bilgi verilmiştir. Mesela Plüton’un bulunduğu
düzlemin en altında üç çekirdekli kuyruklu yıldıza rastlarsınız. Bu şu bakımdan
önemlidir. Plüton’un bulunduğu ikinci sistemde kuyruklu yıldız ağılıklı bir
sistem vardır. Hatemi işçiliği kuyruk detayına kadar özetlenerek
yerleştirilmiştir ve mini metrik bir inceleme vardır. Aynı şekilde Jüpiter’in
tavan katmanına baktığınızda, zengin hatemi işçiliklerle detaylı bilgi
verildiğini görürsünüz. Minberin batı cephesine ise galaksi sistemleri
yerleştirilmiş. Ana motif olarak tam ortada Samanyolu galaksisi olduğunu
görüyoruz. Çok dikkatli baktığımızda, kainatın yedi tabaka halinde
oluşturulduğuna dair bilgiyi görüyoruz. Bugün dahi bilim dünyasının görevini
net tespit edemediği çift yıldızların detaylarını görmek mümkün. Çift yıldızlar
galaksiler arasındaki dengeyi sağlayan sistemlerdir” demektedir.
