ürkler, VIII. asırdan başlayarak, Abbasî Halîfeliği’nin hizmetinde yüzyıllarca Toros yamaçlarında ve Fırat kıyılarında at koşturdular. Fakat XI. asra kadar Bizans imparatorluğu, Anadolu’yu elinde tutmayı başardı. Anadolu’ya yapılan Arap ve Türk seferleri, geçici birer akın olmaktan ileri gidemedi.
1018 yılında Selçukoğulları’nın idaresindeki Oğuz Türkleri, Hazar Denizi’nin doğusundaki yurtlarından kalkıp bütün İran’ı baştanbaşa geçerek Anadolu’ya daldılar. Bu akınlar birkaç defa tekrarlandı. 1021’deki akma bizzat Çağrı Bey komuta etti. Selçukoğlu Çağrı Bey, tam yarım asır sonra Anadolu’yu Türkler’e açacak olan Alp-Arslan’m babasıdır.
Selçuklular, 1040 yılında Büyük Türk Hakanlığı tahtına oturarak İran ve Türkistan’ın en önemli ülkelerine hâkim oldular. Selçukoğlu Tuğrul Bey, ilk hakan, ağabeyi Çağrı Bey de başkomutan oldu.
1049’da Selçukoğulları’ndan iki prens, Kutalmış ve İbrahim Yınal Beyler, Anadolu’ya ilk büyük Türk seferini yaptılar. 18 Eylül’de Pasinler’de Bizans ordusunu yenerek Erzurum’a kadar geldiler. 1053’te Selçukoğlu Kutalmış Bey, Kars’ı kuşattı, fakat alamadı.
1054’te bizzat imparator Tuğrul Bey, Anadolu’ya geldi. Bayburt’a kadar ilerledi.
1061’den başlayarak Kutalmış Bey, Anadolu seferlerini sıklaştırdı. Artık Türkler, her yıl Anadolu’ya giriyor, Bizans savunma noktalarını zayıflatıyor, ülkeyi tanımaya çalışıyorlardı. Bu sıralarda Tuğrul Bey öldü. Ağabeyi Çağrı Bey’in oğlu Alp-Arslan, Büyük. Türk Hakanı oldu.
Sultan Alp-Arslan, Anadolu ile çok ilgileniyordu. Doğu Anadolu’da Bizans sınırındaki Türk ordusuna Kutalmış Bey’in oğlu Süleyman-Şah komuta ediyordu. Süleyman-Şah; Gümüştekin, Afşin Bey gibi büyük komutanlarla beraber Orta Anadolu’ya ı akınlar yapıyordu.
1070’de Afşin Bey, Denizli’ye kadar ilerledi. Bizans ordusu, ne zaman nerede görüneceği belli olmayan Türk akıncılarını yakalıyamıyor, durduramıyordu. Bu sıralarda Bizans tahtına geçen Romanos Diogenes, Türkler’i Anadolu’dan uzaklaştırmaya kararlıydı. Türkler üzerine birkaç başarılı askerî hareket yaptı. Fakat Afşin Bey, Bizans’ın Anadolu’daki belli başlı üslerinin tahrip edildiğini, Bizans ordusu üzerinde bir zafer kazanmak mümkün olursa, Anadolu’da Türkler’e karşt koyabilecek bir kuvvet kalmayacağını bildiren meşhur raporunu, Sultan Alp-Arslan’a yolladı.
26 ağustos 1071’de Doğu Anadolu’da Malazgirt’de cihanın en büyük askerî kuvvetleri olan Türk ve Bizans orduları karşılaştı. Sultan Alp-Arslan, Bizans ordusunu yok etti. İmparator, Türkler’e esir düştü. Büyük Türk Hakanı, Kutalmışoğlu Süleyman-Şah’a, Ege’ye, Marmara’ya kadar Anadolu’nun fethini emretti.
Kutalmışoğlu Süleyman-Şah, birkaç yıl içinde bütün Anadolu’yu fethetti. Türkler, Üsküdar’a bile girdiler ve Boğaz’ın karşı yakasından dünyanın incisi olan muhteşem İstanbul şehrini hasretle seyrettiler. Alp-Arslan’m yerine geçen oğlu Sultan Melik-Şâh, 1077 yılında, Büyük Türk Hakanı sıfatıyle, Anadolu’yu Süleyman-Şâh’a verdi.
Anadolu’da İlk Türk Devleti İznik’te Kuruldu
Böylece Anadolu Fâtihi Selçuklu Kutalmışoğlu Nâsıruddevle Ebu’l-Fevâris Gazi Sultan I. Süleyman-Şah, Türkiye devletinin birinci hükümdarı oldu. Başkenti İznik olmak üzere, ölümsüz Türkiye devleti zamanımızdan tam 1000 yıl önce kuruldu. Bu Türk tarihinin en büyük hadisesidir.
Anadolu’nun fethi için yüzyıllarca hazırlanan Türkler, 1077’de Türkiye devletini kurduktan sonra da, yeni anayurtlarını savunmak, geliştirmek, ayakta tutmak ve büyük bir devlet haline getirmek için, akıl almaz çileler çekmişler ve en büyük fedakârlıklara katlanmışlardır.
Üzerinde yaşadığımız topraklar, atalarımızın bizim hesabımıza yaptıkları sonsuz mücadelelerin eseridir.
Yılmaz Öztuna
