eni ders yılıyla birlikte anadilde eğitim talebiyle bazı yerlerde okullar boykot ediliyor. Anadil meselesinde iki farklı durum vardır: Anadil eğitimi ve anadilde eğitim. Bu ikisi sanırım kasten karıştırılıyor.
Bu ayırım aslında resmî dilin dışındaki her dil için vardır. “Yabancı dilde eğitim” yanlıştır meselâ. “Yabancı dil eğitimi” yaparsınız; öğrencilere İngilizce, Fransızca, Almanca, İspanyolca, Arapça, Çince, Rusça…. öğretirsiniz. Elimizden geliyorsa her öğrenciye iki yabancı dil öğretelim. Ama bir okulun müfredatını bir yabancı dil üzerine oturtmak yanlıştır.
Kürtçe için de durum böyledir. Kürtçe Türkiye’de yabancı bir dil değildir ama resmî dilin dışında bir dildir. Kürt nüfus olan bölgelerde Kürtçe seçmeli ders olarak konabilir. Konmalıdır. Üniversitelerde Kürt Dili ve Edebiyatı bölümleri olabilir. Olmalıdır. Arap Fars Dilleri ve Edebiyatı, İngiliz Dili ve Edebiyatı, İtalyan Dili ve Edebiyatı… filan olduğu gibi. İsteyen öğrenci ötekilere nasıl giriyorsa Kürt Dili ve Edebiyatı’na da girer, okur.
Amerika çok kültürlü olmakla övünen bir ülke. Herkes ana dilini öğrenmekte, öğretmekte serbesttir ama okullarda eğitim dili şeksiz şüphesiz Amerikan İngilizcesi’dir.
Fransız filozof Alain’in bir sözü var: Çocuk okula gittiği zaman vatandaş olur. Yani okuldaki eğitim insanlara vatandaşlık şuuru aşılar. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına itirazı olan var mı? Yok! Yok diyorlar! Öyleyse, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşının dili Türkçe’dir ve bu dil okullardaki eğitimin dilidir. Bunun dışında bir dilde eğitim hakkından söz etmek TC vatandaşlığına rıza göstermediğini, art niyetler taşıdığını beyandır. Eğitim dilinin Kürtçe olmasını isteyip “özerklik, bölünme talebimiz yok” demek samimiyetsizliktir. Okulda Kürtçe eğitim gören çocuk bir Kürt devletinin vatandaşı olmaya namzettir.
Dil sözlük ve gramer kitabından ibaret değildir. Kelimelerin ardında bir kültür dünyası vardır. Ortak dil ortak kültür meydana getirir. Dil ortak olmazsa duygular, düşünceler, sevinçler, tasalar, zevkler, dertler farklılaşır. Dil ayrılırsa zaten sınır ayırmaya gerek kalmaz!
Barışın dilini bulmaktan söz ediyoruz, barışın dili Türkiye’yi iki dilli hale getirerek bulunmaz. “İki” dilli “bir” Türkiye olmaz!
Ayşe Göktürk Tunceroğlu
