ürkçe’nin bozulma, yozlaşma ve
fakirleşmesinden birinci derecede mes’ul olan müessese, ne Dil Kurumu, ne de
Milli Eğitim Bakanlığıdır. Asıl suçlu, millet parası ile çalışan ve her gün
milyonlarca insana, saatlerce hitap eden TRT’dir. Bu devlet organı, Türk
milletine ana dili unutturmak ve yıktırmak için ne lazımsa, hepsini pervasızca
yapmaktadır. Uyguladığı usül de oldukça kurnazcadır…
Anayasa teminatı altındaki bu “özerk kuruluş” uydurmacalar
cemiyetinin bir “satış mağazası” bir
“reklam bürosu” gibi çalışmaktadır.
Hepimiz yeni icad edilmiş “piç” bir
kelimeyi, Ecevit’ten bile önce, TRT’nin mikrofonlarından işitmekteyiz. Hem de
çocuk programları, spor gösterileri, açık oturumlar, köy saatleri, “reklam spotları” ve haber bültenleri
vasıtası ile… Filmleri seyrederken, temsilleri ve konserleri dinlerken…
Meselâ halı reklamında “gereksinme”yi, hava raporu verilirken “neden”i, sağlık saatinde “koşul”u defalarca duyduğumuz gibi… O
kadar ki, bu tür kelimeler her Allah’ın günü tekrar edile edile kafamıza âdetâ, çivi gibi çakılmaktadır. Böyle
bir beyin yıkama veya şartlandırma ameliyesine kaç kişi dayanabilir? Tabii bu
birinci metod!…
Bizim TRT’nin bir de ikinci
metodu var!… O da –belki savurganlığı önlemek için- beş kelime veya ibare
yerine tek kelime yahut tâbiri kullanmaktadır. Yani, herhangi bir kelimeye,
tıpkı yeni bulunduğu yıllara her derde deva sayılan “penisilin” gibi çeşitli durumlarda baş vurmaktadır.. Meselâ “bağışlı” kelimesi bunlardan biridir.
Dikkat etmiş olanlar mutlaka hatırlayacaklardır. TRT’nin bilhassa film ve
temsillerinde en çok işittiğimiz kelime “bağışla”dır.
Farzedelim ki, filmde bir memur
yanlışlıkla âmirinin odasına giriyor. Tabii “afedersizin” demesi lazım. Hayır, “bağışla” diyor. Karısını haksız yere azarlamış olan koca pişmanlık
duymuş; “özür dilerim” diyecek.
Hayır, “bağışla” diyor. Batakçı
borçlu arkadaşından para istemiş. Adam “kusura
bakma veremem” diyecek. Hayır, “bağışla”
diyor. Kulağı ağır işiten polis, müdürün emrini yanlış anlamış. Onun için “hatamı mazur görün” demek zorunda.
Hayır, “bağışla” diyor. Bu arada,
tabii hakikaten “bağışla” denmesi
gereken durumlarda da “bağışla”
denince, mânâ da üslup da silindirden geçirilmiş oluyor.
Dilimiz işte böyle zenginleşiyor!..