219-1237 yıllarında Konya hâkanlık tahtında oturan Sultan Ulu Alâeddin, Selçuklu Türkiyesi’nin Kaanûnî Sultan Süleymân’ıdır. Hüküm sürdüğü devlete Avrupa’da çoktan Turchia (yani Türkiye) adı verilmişti. Ve dünyanın en zengin ülkesi idi.
1243’ten sonra, Müslüman olmayan Moğol orduları, Anadolu’yu işgale başladı. Selçuklu Türkiyesi’nin haşmeti azaldı. Bizans’a karşı Batı Anadolu’ya yerleştirilen Türkmen uc (sınır) beylerimiz, gittikçe bağımsızlığa kaydı. Anadolu Türk Birliği bozuldu. 20 beyliğe dönüştü. Bunlardan Kayıhanoğlu Ertuğrul Gazi Bey (uc beyi 1231-1281) oğlu Osman Bey Gazi (uc beyi 1281-1324) henüz Söğüt’teki arslan ininden çıkmamıştı.
Horasan Erenleri Yetiştiler
Oğuz iken İslâm’a geçerek Türkmen, oradan toprağa yerleşip beldeler kurarak Türk olan Anadolu halkı, her yıl ağırlığı artan Moğol tahakkümüne düştü. Horasan Erenleri, yettiler, yetiştiler. Pîr-i Türkistân Ahmed Yesevî (ölümü 1166) mürîdi erenler, Horasan’dan geldiler. Anadolu Türkü’nün imanını, ümidini, yiğitliğini tazelediler.
Müjde verdiler. Yesevî’nin öğrencisinin öğrencisinin öğrencisi Yûnus Emre (1240-1320), Hacı Bektaş Velî, Nasreddin Hoca, Âşık Paşa ve nihayet: babası ile Güney Türkistan’da Belh’ten çıkıp yavaş ilerleyerek Konya’ya yerleşen Mevlânâ Celâleddin Rûmî… Tarihin en büyük mutasavvıf hümanistleri…
Mevlana Moğolların Müslüman Olacaklarını Müjdeledi
Türk tarihinin en büyük fikir akımı olan tasavvufun bihakkın erleri… Hacı Bayram’lara, Akşemseddin’lere, Merkez Efendi’lere, Hüdâyî’lere, İbrahim Hakkı’lara yol açtılar. Mevlânâ, Moğollar’ın İslâm ile müşerref olacaklarını tebşir buyurdu.
Büyük Alâeddin’den başlayarak Konya’daki Selçuklu padişahlarımızın saygısı, halkımızın bilâ-tefrîk-ı cins-ü mezheb (ırk ve mezhep ayırmaksızın) en derin sevgisi içinde, Türk’ün cihan devletinin parıltılarını haber verdi. Müjdeyi alan atalarımız, kırka ayrılmış Anadolu’yu yıldırım hızıyla birleştirdiler. Tarihimizin en haşmetlü, en şevketlü devletini kurduk.
Yılmaz Öztuna
